Kva må du vite før du søker

I område som er sett av til Landbruk, natur og friluftsliv (LNF) i kommuneplanen, er hovudregelen at det er bygge- og deleforbod med mindre tiltaket er knytt til landbruksnæringa.

Før du sender søknad om frådeling, må du avklare fleire ting:

Steg 1 - Avklare om tiltaket er i samsvar med LNF formålet

• Sjekk kommuneplanen sin arealdel og eventuelle reguleringsplanar i Kommunekart.
• Les føresegner nøye – i nokre tilfelle gjeld kommuneplanen framfor eldre reguleringsplan.
• Avklar om tiltaket er i samsvar med LNF-formålet eller krev dispensasjon.
• Tips: For landbrukseigedomar bør du vurdere om tiltaket kan reknast som eit landbrukstiltak i samsvar med føremålet. Sjå gjerne rettleiaren Garden som ressurs som forklarer kva som kan vere del av landbruksdrifta.
   

Ekstra tips: Du kan sende ein kort førespurnad med skisse til kommunen for ei førebels vurdering.

Steg 2 - Naturfare må avklarast

• Plan- og bygningslova § 28-1 krev at ny eigedom eller byggjetomt skal vere trygg mot naturfare.
• Skred, flaum, erosjon og kvikkleire er vanlege problemstillingar.
• Bruk NVE Atlas og Kommunekart for å sjekke faresoner og aktsemdssoner.
• Ofte må du innhente fagkyndig vurdering dersom eigedomen ligg i aktsemdssone.
• Merk at sjølv om bygget har stått der lenge, må frådeling eller ny bruk vere trygg.

Steg. 3 - Jordlova

• Frådeling av LNF-areal krev søknad etter jordlova § 12.
• Du må i søknaden forklare korleis du meiner vilkåra i jordlova blir oppfylt.
• Situasjonskart må leggast ved.
• Dersom tiltaket omfattar dyrka eller dyrkbar jord, må det også vurderast etter jordlova § 9 (omdisponering).
   

Tips: NIBIO sitt kart viser registrert dyrka og dyrkbar mark.

Steg 4 - Behov for dispensasjon

• Dersom tiltaket ikkje er i samsvar med arealformålet (LNF), må du søke om dispensasjon etter plan- og bygningslova § 19-2.
• Dette kjem i tillegg til behandling etter jordlova.
• Du må gi grunngjeven søknad, beskrive føremoner og ulemper, og vurdere om vilkåra i § 19-2 er oppfylt.

Dokumentasjon som må følgje søknaden

• Situasjonskart som viser plassering og arealformål (særleg viktig der tomta har delte formål).
• Nabovarsel med kvittering for utsending.
• Redegjering for eventuelle nabomerknader.
• Grunngjeven dispensasjonssøknad.
• Avklaring av tilkomst og vegrett (og ev. fylkeskommunal godkjenning dersom avkøyring til fylkesveg).
• Avklaring for vatn og avløp.
• Naturfarevurdering eller rapport dersom området ligg i aktsemdssone.
• For landbrukseigedom: Vurdering etter jordlova § 12 (og § 9 ved omdisponering).
• Gnr/bnr, eigedomsinformasjon og oversiktskart.
• Sjekk NIBIO sine kart for dyrka/dyrkbar jord.

Viktig om ansvarleg søkar

• For frådeling eller søknad om dispensasjon i seg sjølv er det ikkje krav om ansvarleg søkar etter pbl § 20-4.
• Dersom det også gjeld byggjetiltak, vil du trenge ansvarleg søkar.
• Kommunen tilrår ofte å bruke ansvarleg føretak også for dispensasjonar, særleg ved større eller meir komplekse saker, for å sikre ein god og fullstendig søknad.

Viktige omsyn i kommunen si vurdering

• Jordvern, naturfare og strandsone.
• Føremål og bruk i kommuneplanen og reguleringsplanar.
• Landskap, naturmangfald og kulturminne.
• Tilkomst og infrastruktur.
• Langsiktige omsyn til arealbruk og busetjing.