Utbetring av "Indre stamveg". Ny vegtrasè RV 650 Sjøholt-Viset.

Saksgrunnlag:

Kommunestyra i Norddal, Stordal og Ørskog ser det som særs viktig at Statens Vegvesen snarast råd bygger ny vegtrasè mellom Sjøholt og Viset i Ørskog kommune. Kommunane ser prosjektet som førsteval når det gjeld prioriteringar av riksvegar i NTP.

Samarbeidet mellom dei tre kommunane bør få ei fast organisering. Det blir foreslått å føre vidare ordninga med ei felles vegnemnd.

Kommunestyra vil prioritere mellom skisserte alternative vegstrekningar når meir detaljert informasjon ligg føre.

Det blir oppretta ein eigen prosjektkonto med utgangspunkt i førebuingsmidlar som er stilt til rådvelde frå kompensasjonsordninga for auka arbeidsgivaravgift. Vegnemnda disponerer midlane.

Saka blir lagt fram som fellessak for kommunestyra i Norddal, Stordal og Ørskog.

Saksopplysningar:

Behov for ny vegline

Riksveg 650 blir eit stadig viktigare vegsamband i åra som kjem. Det er tre hovudgrunnar for det:

1. Vegen er særs viktig for samfunnsutviklinga og næringsutviklinga på indre Sunnmøre

2. Vegen er ein sentral inngangsport til Verdsarvområdet

3. Vegen er ei viktig transportetappe på ”indre Stamveg” mellom Nordmøre/Romsdal/Nordre Sunnmøre – Sunnfjord – Bergensområdet.

Det er i seinare år gjennomført store utbetringar på Riksveg 650, men strekninga Sjøholt – Viset står att som flaskehals. Utbetring av strekninga vil gi sikrare, raskare og meir miljøvenleg riksveg 650 fordi:

ü Vegen er svært smal med farlege svingar, utan vegskulder og midtstripe. Møtande tungtransport skaper trafikkstopp

ü Storparten av strekninga har redusert fartsgrense til 50 og 60 km. Dei delane av strekninga som i dag har fartsgrense 80 km/t er i stor grad dei delane som har dårlegast kurvatur

ü Trafikkutviklinga har auka kraftig i seinare år

ü Årsdøgntrafikken (ÅDT) for 2006 var på 2081 kjøretøy, men på høgsommaren var talet på heile 2854 (37 % over ÅDT).

ü Andelen tungtransport utgjer om lag 10 %

ü Maksimalt akseltrykk opptil 8 tonn på ei 1 km lang vegstrekning gjer at tungtransport og enkelte rutebussar må ta omveg for å kome fram

ü Det er tett randbebyggelse med mange avkøyrsler

ü Det er stor andel yrkespendling mellom indre Sunnmøre og Ålesundsområdet

ü Talet på trafikkskadde i perioden 1999 – 2006 er 28 personar

Utbetring av denne vegstrekninga er ein kritisk suksessfaktor for samfunnsutvikling og næringsutvikling på indre Sunnmøre.

Initiativ til ny vegtrasè. Oppretting av vegnemnd. Finansiering

Tankane om ny vegstrekning mellom Sjøholt og Viset vart første gong formelt drøfta mellom kommunane Norddal, Stordal og Ørskog i samband med bygginga av Stordalsvegen I og II. Den nye vegstrekninga vart kalla ”Børdalsprosjektet”, og omhandla ny vegtrase på RV 650 Valgermo – Viset.

I 2004 vedtok næringslivet i Norddal kommune og Stordal kommune å løyve midlar til ”Børdalsprosjektet”. Pengane kom frå kompensasjonsordninga for auka arbeidsgivaravgift. Kompensasjonsordninga for auka arbeidsgivaravgift blir forvalta av eit eige styre som er utgått frå bedriftene i dei to kommunane. Det er fram til no sett av 3,0 millionar kroner til dette vegføremålet. 0,5 million koner av pengane er førebels sett av til førebuande arbeid.

I samband med Ørskog kommune sitt arbeid med ny arealplan, vart det lagt inn 2 – to - alternativ for nye trasèar på RV 650 Valgermo – Viset.

Ordføraren i Stordal tok i april 2005 initiativ til møte mellom dei tre kommunane. Intensjonen med møtet var å få til ei betre samarbeidsform mellom dei tre kommunane for å få realisert ”Børdalsprosjektet”. Det vart i møtet trekt desse konklusjonane:

· Det bør setjast ned ei nemnd med sentrale politikarar frå kvar kommune samt representantar frå næringslivet

· Ordføraren i Ørskog kommune bør vere leiar av nemnda

· Det bør takast kontakt med Statens vegvesen med tanke på utarbeiding av nødvendige planar og kostnadsoverslag m.v.

Vegnemnda har hatt denne samansettinga:

Frå Norddal: Ordførar Arne Sandnes

Økonomisjef Viktor Valdal, Muritunet

Frå Stordal: Ordførar Charles Tøsse

Disponent Sindre Helland

Frå Ørskog: Ordførar Sigmund Stene

Varaordførar Thorbjørn Fylling

Ordførar Sigmund Stene har vore leiar av nemnda. Ørskog kommune har hatt sekretariat, rekneskapsførsel og so langt dekt kostnadene med diverse tiltak.

Vegnemnda har vore aktiv overfor Statens Vegvesen. Det har heile tida vore lagt til grunn at vegen fullt ut skal finansierast med ordinære riksvegmidlar.

Ørskog kommune har etablert eit prosjektrekneskap for vegnemnda sitt arbeid. Det er brukt 138.000 kroner. Ørskog kommune har hittil forskottert kostnadene.

To alternative trasèar.

Ørskog kommunestyre gjorde i september 2003 slikt vedtak i samband behandlinga av kommuneplanen sin arealplandel:

”Ørskog kommunestyre går inn for alternativ 2 når det gjeld Børdalslina”

Både alternativ 1 og 2 er skissert som illustrasjonar i arealplanen. Ingen av dei er derfor juridisk bindande.

Vegnemnda har hatt møter med Statens Vegvesen Sunnmøre. Nemnda har seinare engasjert vegvesenet til å gjere forundersøkingar av dei alternative vegløysingane. Statens vegvesen har gjort ei ”ingeniørgeologisk gjennomførbarhetsvurdering”. Rapporten følgjer vedlagt.

Informasjon om dei to alternativa:

· Alternativ 1, med 1 tunnel, har eit estimert kostnadsoverslag på 260 millionar kroner.

· Alternativ 2, med 2 tunnelar, har eit estimert kostnadsoverslag på 295 millionar kroner.

· For gjennomgangstrafikk frå Viset vil alternativ 1 bli 1,77 km kortare, og alternativ 2 bli 2,08 km kortare, enn dagens veg når ein skal inn på E 39 mot Sjøholt/Ålesund

· For bilar som er så tunge at dei må kjøre om Gjerdet i dag vil alternativ 1 bli 3,78 km kortare, og alternativ 2 bli 4,09 km kortare, enn dagens veg når ein skal inn på E 39 mot Sjøholt/Ålesund

· For gjennomgangstrafikk frå Viset vil alternativ 1 bli 3,19 km kortare, og alternativ 2 bli 3,50 km kortare, enn dagens veg når ein skal inn på E 39 mot Ørskogfjellet

· I alternativ 1 vil det frå Skarbø vere om lag like langt å kjøre ny veg via Vestre og eksisterande veg via Giskemo når ein skal kjøre E 30 mot Ørskogfjellet.

· I alternativ 2 er det mindre aktuelt for dei som bur nede ved riksvegen på Vestre å nytte den nye riksvegen vest for Vaksvika.

· I alternativ 2 må ein rekne med at den kommunale vegen på Vestre kan bli nytta som snarveg vestfrå til Vaksvikfjellet - med tilhøyrande miljøproblem og krav om utbetring av denne vegen

· I alternativ 2 må Ørskog kommune rekne med å overta ansvaret for eksisterande riksveg 650 mellom Vestre og Vaksvika (ca 1,6 km) i tillegg til eksisterande riks- og fylkesveg mellom Vestre og Steinholt/gjerdet i begge alternativa.

Saksvurdering og konklusjon:

Organisering og finansiering av vidare arbeid

Det er ønskeleg å skape ei fast organisering av samarbeidet til dei tre kommunane for å sikre ein ny riksvegtrasè for strekninga Sjøholt – Viset. Samarbeidet bør framleis organiserast som vegnemnd/prosjektgruppe for prosjektet for den kommunestyreperioden som no er starta opp.

Vegnemnda bør ha med sentrale politikarar frå kvar kommune samt representantar frå næringslivet. Det bør leggast vekt på å ha kontinuitet i nemnda. Når prosjektet kjem med i NTP og går inn i planfaser med meir detaljering, bør leiaren av planutvalet i Ørskog kommune tre inn i nemnda. Nemnda blir ut frå behovet for kontinuitet foreslått å ha denne samansettinga:

Frå Norddal: Ordførar Bjørn Inge Ruset

Økonomisjef Viktor Valdal, Muritunet

Frå Stordal: Ordførar Charles Tøsse

Disponent Sindre Helland, Helland Møbler

Frå Ørskog: Ordførar Thorbjørn Fylling

Kommunestyrerepresentant Sigmund Stene

Ordførar Thorbjørn Fylling i Ørskog kommune bør vere vegnemnda sin leiar. Ørskog kommune er ansvarleg for sekretariatet. Administrasjonane og politiske organ i dei tre kommunane bør elles bli trekt inn i arbeidet etter behov.

Det blir etablert ein eigen prosjektkonto med utgangspunkt i midlane som er stilt til rådvelde frå kompensasjonsordinga for auka arbeidsgivaravgift. Vegnemnda disponerer dei midlane som blir stilt til disposisjon til planlegging/førebuing frå kompensasjonsordninga samt eventuelle midlar frå næringsfondet i Ørskog kommune. Ørskog kommune er rekneskapsførar. Pengar som Ørskog kommune betaler ut på vegne av vegnemnda, blir refundert innan 1. juli og 1. desember kvart år. Dette skal bli fastslått i eiga avtale mellom vegnemnda og Ørskog kommune. Kommunerevisjonsdistrikt nr. 3 i Møre og Romsdal IKS er revisor for vegnemndas prosjektrekneskap.

Nasjonal transportplan – val av alternativ

Det vil vere naturleg at vegstrekninga RV 650 Sjøholt – Viset fullt ut blir finansiert med riksvegmidlar som blir vedteke av Stortinget etter tilråding frå fylkestinget. Delfinansiering med hjelp av bompengar bør neppe vere aktuelt med mindre vegstrekninga blir del av ein større ”vegpakke” med bompengefinansiering innanfor ramma av prosjektet ”Sunnmørspakken”.

Det er Nasjonal Transportplan (NTP) som er sjølve grunnlaget for kor mykje som skal satsast på vegar og kva for prosjekt som skal prioriterast. Handlingsprogrammet for NTP går i 10 års periodar med rullering kvart fire år. Gjeldande planperiode for handlingsprogrammet er 2006 – 2015. Første moglegheit blir rulleringa 2010 – 2019 der behandlinga av NTP skjer i fylkestinget truleg i april 2008. I så fall blir behandlinga av handlingsprogrammet i NTP ei sak for fylkestinget i 2009. NTP er eit reint plandokument, og sjølve tildelinga av midlar skjer i kvart enkelt statsbudsjett.

Vegstrekninga Sjøholt – Viset er ikkje inne i denne planperioden for NTP. Den er heller ikkje med på nokon marginalliste eller nemnt på annan måte.

I ”Sunnmørspakken” er prosjektet ikkje med i sjølve pakken, men er kome med på marginallista over vegprosjekt som står på vent for å kome inn i sjølve pakken etter kvart som andre prosjekt finn si løysing.

Det er særs mykje som må gjerast før eit prosjekt kan kome med i handlingsprogrammet for NTP som blir behandla i fylkestinget. Erfaringar viser at for å kome med i handlingsprogrammet er mellom anna disse faktorane særs viktige:

· Lokal semje om prosjektet. Ørskog kommune som ”vertskommune” må vise at ein i kommunen står mest mogleg samla om prosjektet og val av trasèval. Det same gjeld også i kommunane Norddal og Stordal.

· Synleggjere prosjektet. Kommunane må synleggjere prosjektet og vise at ein ønskjer prosjektet gjennom si prioritering i NTP.

· Bygge alliansar. Skal prosjektet få gjennomslag og prioritet i fylkesting og Storting, må det skapast politiske alliansar og alliansar med andre sentrale samfunnsaktørar, som t.d. næringsorganisasjonar, transportorganisasjonar, grendalag og lignende.

· Konstruktivt samarbeid med vegkontoret. Semje med vegkontoret om dei sentrale spørsmåla i prosjektarbeidet, styrkar sjansane for gjennomslag i dei politiske organa.

Det blir ikkje tilrådd at kommunestyra i samband med denne saka skal gjere val mellom dei to alternativa i prosjektet. Vegkontoret opplyser at dette ikkje er nødvendig på noverande tidspunkt for å kome med i NTP. Avklaringsprosessane i dei respektive kommunane har heller ikkje kome so langt at det er riktig å invitere til val av alternativ.

Dei tre kommunane bør ha prosjektet Sjøholt – Viset som 1. prioritet i kategorien ”andre riksvegar” i NTP.

Stig Holmstrøm
rådmann

Saksnr. utval	Utval	Møtedato
138/07	Formannskapet	03.12.07
111/07	Kommunestyret	13.12.07

NORDDAL KOMMUNE

Arkiv: Q12

Saksmappe: 07/00909-1

Møtebok

Rådmannen si innstilling:

Innstilling i Formannskapet - 03.12.2007:

Vedtak i Kommunestyret - 13.12.2007:

Saksgrunnlag:

Saksopplysningar:

Saksvurdering og konklusjon: